NHỮNG THẾ HỆ CỦA ÔN ÁP .
Ổn áp ra đời là để ổn định dòng điện, xã hội ngày càng phát triển chính vì thế lượng tiêu thụ điện năng ngày càng tăng và đó chính là cơ sở để phát triển ổn áp . sau đây tôi xin giới thiệu cho các bạn đến các thế hệ ổn áp.
Thế hệ đầu tiên :đó là
ổn áp 3KVA vào những năm 199x , Được cấu tạo bởi lõi hình xuyến , các vòng dây quân quanh lõi, một chổi than có nhiệm vụ thay đổi vị trí tiếp xúc để có thể thay đổi cuộn sơ cấp
Nguyên lí hoạt động của thế hệ ở thời điểm này vẫn còn khá đơn giản . KHi bắt đầu được cấp điện nó so sánh với mức điện áp mà chổi than điều khiển ,nó sẽ quay đến vị trí phù hợp để có được điện áp ra tại mức 220V .
Nhược điểm của ổn áp 3kva chính là khi mất điện đồng nghĩa là chổi than đứng yên , đại loại như là khi mất điện ,điện áp đang ở 150V và khi có điện chở lại và ở trạng thái 220v thì điện áp tức thời sẽ là 322V đó chính là nguyên nhân dẫn đến hỏng hết các thiết bị điện đang hoạt động .
Công tắc đầu vào là một CB nó không có chế độ bảo vệ nếu quá nhiệt hay quá dòng tích hợp , việc bảo vệ quá dòng sẽ được sử dụng một bộ ngắt riêng .
Thế hệ thứ 2 : chính là
chiếc SH-5000 có dải điện từ 130v-250v.Có cấu tạo cũng như ổn áp 3kva nhưng có chút cải tiến ở chế độ làm việc có nghĩa là khi mất điện chổi than tự động quay về 250V ,đồng nghĩa là khi có điện chở lại (220V) thì điện áp đầu ra sẽ là 193V tuy rằng sự thay đổi vẫn chưa tối ưu hóa nhưng đó là sự phát triển và cải tiến so với thế hệ trước và nói cách khác là để có thể an toàn hơn .
Không chỉ thay đổi ở chế độ tự động reset hệ thống mà nó còn có những cải tiến về bên ngoài .
Công tắc đóng , ngắt lúc này đã thay vào đó là một công tắc kết hợp với cuộn hút . Người sử dụng lúc này chỉ cần bấm vào chúng ,và role sẻ nhảy nếu quá dòng hoặc quá áp thông qua cuộn hút .
Ở thế hệ thứ hai đã sử dụng một biến dòng để có thể theo dõi dòng điện tiêu thụ và đó chính là cơ sở cho chế độ tự động ngắt nếu nó vượt quá giới hạn .Đồng thời ở đằng sau ổn áp cũng có một công tắc cho phát kích hoạt ở chế độ bảo vệ
Sự điều chỉnh điện áp đầu ra ngay lập tức theo đầu vào của ổn áp của thế hệ thứ hai này vẫn dữ nguyên như hoạt động của thế hệ đầu tiên , và nó vẫn chưa phù hợp cho công trình hay công ty , bởi máy hàn hay máy khoan đều sử dụng một lượng tiêu thụ điện năng khá lớn ,
Chiếc LiOA thế hệ thứ 2 này tôi mua khi mà chiếc thế hệ thứ nhất đã không còn phù hợp công suất nữa (mà tuổi đời sử dụng của nó đã hơn 10 năm nên cho nghỉ hưu là đúng rồi). Sau một thời gian ngắn sử dụng (được 3 năm) thì mức công suất 5kVA không còn phù hợp nên tôi đã có cơ hội để sử dụng một chiếc thế hệ thứ 3 như dưới đây.
Thế hệ thứ 3 : của
ổn áp LiOA có cải tiến so với thế hệ thứ 2 trước đó là việc các rơ le để đóng điện đầu ra sau khi đã điều chỉnh điện áp ổn định . Nguyên lý hoạt động vẫn không có gì thay đổi : Khi mất điện thì chổi than quay về vị trí 250V (năng lượng được xả ra từ các tụ dung lượng lớn tích trữ trước đó); Khi có điện chổi than quay đến vị trí tương ứng để mức điện áp đầu ra là 220V. Sau một khoảng thời gian nhất định khi mà điện lưới ổn định thì LiOA đóng điện cho đầu ra - lúc này các thiết bị điện trong nhà mới được cấp điện.
Đây là một cải tiến rất tốt, có thể loại trừ các hiện tượng thay đổi điện áp đột ngột và liên tục ở các thế hệ trước đó . Một mặt khác khi một nhánh tiêu thụ điện tại địa phương mới được cấp điện thì mức tiêu thụ trong giai đoạn đầu này thay đổi thất thường , việc chờ một thời gian để có thể hoạt động lại sẽ giúp cho thiết bị tiêu thụ điện trong gia đình không bị dao động quá nhiều (và cũng tránh hiện tượng đóng ngắt vài lần như thời gian trước đây người ta thường làm).
Một ưu điểm nữa của thiết kế ổn áp LiOA thế hệ 3 này là cho phép điều chỉnh mức điện áp đầu ra ở một mức nhất định . Việc điều chỉnh điện áp sẽ thông qua một chiết áp như ở hình dưới đây:
Việc LiOA thiết kế thêm một phần điều chỉnh bên ngoài được giải thích là cho phép người sử dụng có thể điều chỉnh mức điện áp cho chính xác nhất vơi các dải tần ở mỗi nơi .và với các tần sô ở mỗi khu vực sử dụng. Theo nhà sản xuất đã để mặc định chiết áp trên đã được chỉnh ở mức giữa tương ứng với mức đầu ra 220V chuẩn , nếu bạn muốn thay đổi thì có thể dùng một tua vít trừ (-) và khẽ điều chỉnh chúng theo mức điện áp ra cần thiết.
Việc điều chỉnh điện áp đầu ra theo mức điện áp đầu vào của ổn áp LiOA thế hệ 3 có vẻ như ở một dải điện áp rộng hơn . Chính vì vậy vừa đảm bảo được việc cung cấp điện áp đầu ra ổn định trong vùng cho phép, lại tránh được hiện tượng máy kêu ù liên tục khi điện áp giao động xung quanh mức điện áp nào đó (chẳng hạn như khi trong khu vực có người hàn điện dẫn đến điện áp tăng giảm thất thường).
Hình ảnh lõi bên trong của một chiếc ổn áp LiOA thế hệ thứ ba như sau:
Hình ảnh lõi bên trong một ổn áp LiOA thế hệ thứ 3 (loại DRII-10000)
Trong hình này bạn sẽ thấy thấp thoáng 2 rơ le , loại sử dụng cuộn hút 24V DC để cấp điện đầu ra cho ổn áp. Nếu mức điện áp lên đến 10kva thì Quạt làm mát cho ổn áp sẽ xuất hiện .
Loại ổn áp thế hệ 3 của LiOA sử dụng một aptomat tép một nhánh để bảo vệ quá dòng ở đầu vào. Về bản chất thì aptomat này chỉ bảo vệ được mức quá dòng, nếu trong trường hợp mà điện áp đầu vào của ổn áp tăng cao do mất pha mát chung thì thế hệ 3 này chỉ bảo vệ được các thiết bị đầu ra mà không tự bảo vệ được chính mình.
Bạn cần có một số lưu ý để tránh khỏi mua phải hàng tồn của thệ hệ trước :
- Loại mới sử dụng ,một aptomat tép ,loại một nhánh ở mặt trước, nhãn hiệu của aptomat là LiOA.
- Loại mới có một nút điều chỉnh điện áp (như hình phía trên) ở phía dưới đồng hồ Vôn kế tại mặt trước.
- Phía trên thường dán một dòng thông báo về việc ổn áp sử dụng rơ le đóng điện đầu ra nên sau khi cấp điện một lúc mới có điện áp ra .